Một số kết quả nổi bật trong xây dựng nông thôn mới của huyện Bắc Hà
Bắc Hà là huyện vùng cao và là một trong 3 huyện nghèo của tỉnh Lào Cai được thụ hưởng các chính sách theo Nghị quyết 30a của Chính phủ. Toàn huyện có 20 xã, 01 thị trấn với 179 thôn, 10 tổ dân phố; trong đó 17 xã và 151 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn. Tổng diện tích tự nhiên 68.331,6 ha; Dân số trên 64,5 nghìn người, với 14 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ 81,36%. Quá trình triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, Đảng bộ, chính quyền và đồng bào các dân tộc huyện Bắc Hà đã không ngừng nỗ lực, tích cực huy động mọi nguồn lực để thực hiện các tiêu chí, nhờ đó, sau 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện Bắc Hà đã đạt những kết quả nổi bật, kinh tế - xã hội của huyện đã có bước phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao, diện mạo nông thôn miền núi có nhiều khởi sắc.
Quán triệt quan điểm của Đảng và chủ trương của Tỉnh ủy Lào Cai, Đảng bộ huyện Bắc Hà đã kịp thời đề ra những chủ trương đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện. Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/HU, ngày 30/01/2012 về việc tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng để thực hiện thành công Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn; ban hành Đề án số 04-ĐA/HU, ngày 05/01/2016 về xây dựng nông thôn mới huyện Bắc Hà, giai đoạn 2016- 2020; Để nghị quyết đi vào thực tiễn cuộc sống, Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo tổ chức tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về nội dung, mục đích, ý nghĩa của xây dựng nông thôn mới, tạo được sự đồng thuận, hưởng ứng tích cực trong các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân, từng bước nâng cao nhận thức cán bộ và nhân dân về lợi ích, trách nhiệm trong việc xây dựng nông thôn mới. Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhiều nguồn lực trong dân được phát huy, không những đóng góp công sức, tiền của xây dựng cơ sở vật chất hạ tầng, nhiều gia đình còn hiến ruộng, hiến đất để làm đường giao thông, xây dựng các công trình phúc lợi. Từ năm 2010 đến nay, tổng số vốn đầu tư cho chương trình xây dựng nông thôn mới của huyện là 2.588.521 triệu đồng; trong đó vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ trực tiếp: 256.719 triệu đồng, Ngân sách địa phương: 711.765 triệu đồng; Vốn lồng ghép: 1.267.050 triệu đồng; Vốn tín dụng: 49.050 triệu đông; Vốn doanh nghiệp: 60.821 triệu đồng; Vốn khác (ODA, KOICA): 36.931 triệu đồng; Huy động nguổn lực trong cộng đồng dân cư: 206.186 triệu đồng.
Nhận thức rõ công tác quy hoạch đóng vai trò then chốt, tạo nền móng để thực hiện các tiêu chí còn lại, huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo các địa phương rà soát, bổ sung quy hoạch. Trong quá trình triển khai thực hiện đã kịp thời rà soát, điểu chỉnh, bổ sung quy hoạch phù hợp điều kiện thực tế, đồng thời ban hành Quy chế quản lý quy hoạch xây dựng nông thôn mới các xã; Đến nay, toàn bộ 20/20 xã trên địa bàn đã hoàn thành tiêu chí quy hoạch. Cùng với đó kết cấu hạ tầng như điện, đường, trường, trạm, thủy lợi, chợ nông thôn, nhà văn hóa được quan tâm đầu tư; trong 10 năm qua, toàn huyện triển khai mở mới, nâng cấp 966,43km đường giao thông, đến nay, 100% các tuyến đường từ huyện đến trung tâm xã được nhựa hoặc bê tông hóa; Nâng cấp, xây dựng mới 39 công trình thủy lợi và 11 công trình cấp điện cho các thôn bản, đến nay có 143/179 thôn bản tại 20 xã đã được cấp điện điện lưới quốc gia, tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên do nhà nước đầu tư đạt 82,1%; Đầu tư xây dựng mới 362 phòng học; xây dựng 14 hội trường kết hợp nhà văn hóa xã, 07 khu thể thao xã, 111 nhà văn hóa thôn và nhiều trang thiết bị cho các nhà văn hóa; Triển khai nâng cấp, mở rộng 03 chợ (chợ Văn hóa Bắc Hà, chợ Lùng Phình, chợ Cốc Ly); 100% xã phủ sóng điện thoại di động và có mạng Internet phục vụ đến trung tâm xã; 85% số xã, thị trấn được phủ sóng truyền hình; 100% số xã, thị trấn có hệ thống truyền thanh cơ sở; tỷ lệ hộ gia đình có nhà đạt tiêu chuẩn trên địa bàn huyện đạt 72,6%.
Xác định phát triển sản xuất là tiền đề nhằm nâng cao thu nhập, đời sống của đồng bào; trong những năm qua, huyện Bắc Hà đã tập trung triển khai chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa với nhiều cây trồng, vật nuôi chủ lực như: cây dược liệu, cây ăn quả ôn đới, cây quế, gia súc, gia cầm địa phương,... đặc biệt hình thành vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với diện tích 144,1ha. Lĩnh vực tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, du lịch có sự chuyển biến tích cực, thu hút nhiều lao động địa phương tham gia đã góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của huyện theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thu nhập và đời sống người dân không ngừng được cải thiện. Các chính sách an sinh xã hội, chăm sóc người có công và tạo việc làm cho người lao động được quan tâm thường xuyên; hàng năm, trên địa bàn huyện đã giải quyết việc làm cho trên 1.200 lao động, tỷ lệ lao động có việc làm thường xuyên đạt trên 94,52%; Công tác xóa đói giảm nghèo đạt được nhiều kết quả, giai đoạn 2010 - 2015 tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm 6,3%/năm, giai đoạn 2016 - 2018 bình quân giảm 9,12%/năm, đến nay, số hộ nghèo toàn huyện còn 3.834 hộ, chiếm 28,25%; Ước đến hết năm 2019, GRDP bình quân đầu người trên địa bàn đạt 30 triệu đồng, tăng 22,11 triệu đồng so năm 2010.
Công tác giáo dục và đào tạo có sự phát triển mạnh mẽ, toàn diện cả về quy mô và chất lượng; Phổ cập giáo dục các cấp học được củng cố và duy trì vững chắc; Công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe Nhân dân có nhiều chuyển biến, các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế được thực hiện có hiệu quả. Sau 10 năm, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm còn 18,48%; Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế trên địa bàn huyện đạt 99,69%. Các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao diễn ra sôi nổi; đời sống văn hóa tinh thần trong Nhân dân ngày càng phong phú, nhiều giá trị văn hóa truyền thống được phát huy; Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” được đẩy mạnh triển khai thực hiện, đến hết năm 2018, tỷ lệ thôn, tổ dân phố đạt tiêu chuẩn văn hóa chiếm 78,3%, tăng 38,05% so năm 2010; duy trì thực hiện 100% thôn bản có hương ước, quy ước. Ý thức bảo vệ môi trường đã có những chuyển biến tích cực; Nhân dân có ý thức tự giác hơn trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, ăn, ở sạch sẽ, thường xuyên chỉnh trang nhà cửa, tạo cảnh quan môi trường sạch, đẹp. Các thói quen, tập quán lạc hậu trong sinh hoạt ảnh hưởng xấu đến môi trường dần được loại bỏ.
Bên cạnh đó hệ thống chính trị cơ sở không ngừng được củng cố, kiện toàn để đáp ứng yêu cầu công việc; chất lượng cán bộ, công chức có có sự chuyển biến mạnh mẽ, đến nay có 386/418 công chức cấp xã đạt chuẩn theo quy định, chiếm 92,34%, tăng 86,5% so năm 2010. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững, không có vụ việc lớn phát sinh. Các cấp, các ngành và lực lượng công an tăng cường các biện pháp đảm bảo an ninh nông thôn, kịp thời phát hiện và giải quyết dứt điểm các vụ việc ngay tại cơ sở. Thường xuyên chăm lo xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc. Công tác xây dựng lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ được chú trọng. Công tác tuyển quân hàng năm được chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, số lượng công dân nhập ngũ đạt 100% chỉ tiêu. Chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang được nâng lên.
Sau 10 năm triển khai, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đã nhiều kết quả tích cực, hệ thống kết cấu hạ tầng, kinh tế - xã hội, diện mạo nông thôn miền núi có nhiều đổi mới; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên, an ninh trật tự ngày càng được củng cố vững chắc. Đến nay toàn huyện đã có 04 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; bình quân số tiêu chí hoàn thành 11,15 tiêu chí/xã (tăng gấp 3,38 lần so năm 2010); Ước đến hết năm 2019 có thêm 01 xã về đích nông thôn mới, nâng tổng số xã đạt tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn huyện 05 xã, đạt 100% mục tiêu đại hội Đảng bộ huyện đề ra.
Tác giả: Xuân Định