Đến với bản vùng cao Trung Hồ, xã Trung Lèng Hồ, huyện Bát Xát hôm nay, chúng tôi cảm nhận được những đổi thay tích cực từ nhận thức đến hành động của đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây, bà con đã biết trồng cây, gây rừng, cho con cái đi học đầy đủ, biết ăn ở hợp vệ sinh và đặc biệt 02 năm trở lại đây đã không còn tình trạng tảo hôn, cuộc sống ngày càng nâng lên.

Thôn Trung Hồ, xã Trung Lèng Hồ, huyện Bát Xát hiện có 57 hộ dân, chủ yếu sống bằng nghề nông; ngoài việc trồng cấy 65 ha các loại cây lương thực như cây lúa, cây ngô, hàng năm người dân trong thôn có thêm thu nhập từ việc tham gia tuần tra bảo vệ trên 1.350 ha rừng thuộc Ban quản lý khu bảo tồn thiên nhiên Bát Xát, Anh Sùng A Chúng, bí thư chi bộ thôn Trung Hồ cho biết: Trước đây người Mông ở bản này vẫn còn tình trạng tảo hôn, cho con cái lấy vợ, lấy chồng sớm để có thêm lao động, vì ít học nên cái nghèo vẫn cứ đeo đẳng mãi... Những năm gần đây, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, bằng các chương trình đầu tư phát triển hạ tầng nông thôn, đầu tư phát triển sản xuất, ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất; đưa vào gieo trồng giống lúa, ngô mới cho năng suất, chất lượng cao hơn giống bản địa trước đây... do vậy cuộc sống của bà con đã từng bước được cải thiện, trẻ em được đến trường, người già được chăm sóc sức khỏe... và đặc biệt là người dân đã có những chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống tảo hôn.

Trao đổi với chúng tôi ông Lý A Khoa, người có uy tín của thôn Trung Hồ cho hay: “Năm nay ông đã bước sang tuổi 70, từ ngày còn trẻ, ông đã được học để làm chủ hôn trong các đám cưới của người Mông. Từ khi được cán bộ đến hướng dẫn, tuyên truyền về Luật hôn nhân và gia đình, bản thân ông nhận thức rõ nam chưa đủ 20 tuổi, nữ chưa đủ 18 tuổi mà tổ chức đám cưới thì là vi phạm pháp luật nên ông không bao giờ làm chủ hôn cho những đám cưới ấy, ông cũng khuyên các cháu trong thôn, trong bản nên đi học để trưởng thành, để làm người có ích”.

Nhờ có sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương, mà người dân trong thôn đã nhận thức được tảo hôn là vi phạm pháp luật, tảo hôn không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của bà mẹ và trẻ em, trẻ em sinh ra từ các cặp vợ chồng tảo hôn sẽ chậm phát triển, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến chất lượng dân số. Trao đổi với chúng tôi chị Lý Thị Súng thôn Trung Hồ cho biết, gia đình chị cương quyết không cho con gái mình lấy chống sớm. Chị bảo: “Ngày trước nhà mình nghèo, không được đi học đầy đủ, bố mẹ bắt lấy chồng sớm, sinh con sớm, lao động vất vả lắm. Bây giờ mình có điều kiện hơn nên sẽ cho con đi học, có được cái nghề kiếm sống thì càng tốt nếu không thì về làm nương, làm ruộng với bố mẹ. Nếu các con muốn lấy vợ, lấy chồng thì phải đủ tuổi mình mới đồng ý”.

Không chỉ chị Súng mà nhiều chị em khác trong bản Trung Hồ ngày nay đã thay đổi từ nếp nghĩ đến cách làm, và cũng chính những thay đổi ấy đã làm nên một Trung Hồ không có tảo hôn trong 02 năm trở lại đây. Đẩy lùi được tảo hôn cũng có nghĩa là cái đòi, cái nghèo, cái lạc hậu đang dần lùi xa, người Mông ở Trung Hồ đã biết phát huy tiềm năng thế mạnh về nông nghiệp, tiếp thu những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, trồng rừng, giữ rừng, xây dựng cuộc sống mới ấm no hơn, hạnh phúc hơn.