Trong những năm qua, việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở đã được cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội huyện Si Ma Cai triển khai sâu rộng và đi vào nền nếp. Phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” được thể chế hóa và đi vào cuộc sống; qua đó đã khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng, chính quyền, tạo được niềm tin và sự đồng thuận cao của các tầng lớp Nhân dân, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Huyện ủy Si Ma Cai đã tập trung chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền, Nhân dân đẩy mạnh triển khai thực hiện nghiêm túc Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11 về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, Kết luận số 120-KL/TW, ngày 7/1/2016 của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở”, Nghị định số 04/2015/NĐ-CP, ngày 09/01/2015 của Chính phủ về “Thực hiện dân chủ trong hoạt động cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập”, Nghị định số 145/2020/NĐ-CP, ngày 14/12/2020 của Chính phủ về “Thực hiện quy chế dân chủ  trong doanh nghiệp”. Các cấp ủy từ huyện đến cơ sở đã thành lập và kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, xây dựng và ban hành quy chế hoạt động, phân công nhiệu vụ cho các thành viên. Ban Chỉ đạo đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên gắn thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở với thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở. Trong đó, đã đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo thực hiện và vận động quần chúng Nhân dân thực hiện quy chế dân chủ, gắn thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở với việc đảm bảo và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân.

Các cấp ủy, chính quyền tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ; nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở; trong đó yêu cầu mỗi cán bộ, công chức, viên chức phải xây dựng kế hoạch hoạt động hằng năm, ký cam kết không vi phạm những điều cán bộ, công chức, đảng viên không được làm; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; giữ gìn tác phong của người cán bộ, đảng viên; đồng thời đưa nội dung này vào công tác đánh giá cán bộ, công chức, viên chức hàng năm. Trên cơ sở đó, đội ngũ cán bộ, công chức, đảng viên luôn nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong công việc, giữ gìn tác phong gương mẫu của người cán bộ, đảng viên; thực hiện tốt quy chế dân chủ tại cơ quan, đơn vị; không nhũng nhiễu, gây phiền hà mỗi khi tiếp xúc với Nhân dân. Gắn thực hiện quy chế dân chủ với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, thực hiện cơ chế “Một cửa” liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính; UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, UBND các xã, thị trấn thực hiện kết xuất thủ tục hành chính trên cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính, đồng thời đăng tải công khai đầy đủ, thường xuyên, liên tục trên cổng dịch vụ hành chính công của tỉnh, trang thông tin điện tử của UBND huyện; tại bộ phận “Một cửa” cấp huyện và 10/10 xã, thị trấn; 1.005 thủ tục hành chính được niêm yết công khai đầy đủ, rõ ràng, dễ tiếp nhận và khai thác khi người dân có nhu cầu; tổng số thủ tục hành chính cấp huyện năm 2020 là 293 TTHC, cấp xã là 139 TTHC; số TTHC được giải quyết trong năm 2020 là 9.822 hồ sơ, tỷ lệ hồ sơ giải quyết và trả kết quả đúng hạn đạt 100%; tổng số thủ tục hành chính năm 2021 cấp huyện 304 TTHC; cấp xã 141 TTHC; số TTHC được giải quyết là 1.887/1.891 hồ sơ, tỷ lệ hồ sơ giải quyết và trả kết quả đúng hạn đạt 99,8%; việc cải cách thủ tục hành chính đã góp phần giảm phiền hà và cắt giảm thời gian, chi phí đi lại của người dân. Đồng thời, cấp ủy, chính quyền các cấp đã thành lập tiểu ban tiếp công dân, xây dựng lịch tiếp dân hàng tuần; kịp thời giải quyết những tâm tư, nguyện vọng, bức xúc của Nhân dân ngay từ cơ sở, không để có đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp.

Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã xây dựng và thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các cơ quan; tham gia phối hợp trong công tác tuyên truyền, vận động các tầng lớp Nhân dân chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, làm tốt công tác phản biện xã hội, hướng dẫn Nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền theo Quyết định 217, 218 của Bộ Chính trị; tăng cường nắm tình hình Nhân dân, phản ánh những ý kiến chính đáng, bức xúc ở cơ sở đến các cơ quan chức năng để giải quyết kịp thời; hằng năm đều xây dựng kế hoạch tổ chức tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với đoàn viên, hội viên, từ năm 2020 đến 9/2021 Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã tổ chức được 25 hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với đoàn viên, hội viên ở cơ sở.

Ban Dân vận Huyện ủy (Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo huyện) hàng năm tham mưu cho Thường trực Huyện ủy, Ban hành Kế hoạch kiểm tra việc thực hiện Quy chế dân chủ ở các loại hình cơ sở, từ năm 2020 đến tháng 10/2021 đã kiểm tra trực tiếp đối với 15 đảng ủy cơ sở và 29 chi bộ cơ sở; đồng thời tổ chức sơ, tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm quá trình lãnh đạo, chỉ đạo đối với việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở. Tăng cường tổ chức tập huấn thực hiện quy chế dân chủ lồng ghép với tập huấn công tác dân vận, công tác tôn giáo.

Nhờ vậy, việc thực hiện quy chế dân chủ ở các loại hình trên địa bàn huyện đã đạt được nhiều kết quả: Cấp ủy, chính quyền các cấp đã công khai các nội dung cho Nhân dân như kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, quy hoạch đất, báo cáo quyết toán ngân sách và dự toán ngân sách hàng năm; dự án, công trình đầu tư, các khoản thu phí, lệ phí, dự án vay vốn dành cho các đối tượng chính sách, các chế độ an sinh xã hội, hỗ trợ cho các hộ nghèo, cận nghèo... Những nội dung về mức đóng góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng trong phạm vi cấp xã, thôn... đều được Nhân dân bàn và quyết định. Nhân dân cũng tích cực tham gia ý kiến trước khi cơ quan có thẩm quyền quyết định về xây dựng cơ sở hạ tầng, phương án quy hoạch khu dân cư, bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm trưởng thôn, tổ trưởng dân phố, thành viên ban thanh tra Nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng... Việc thực hiện dân chủ trong hoạt động cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập theo Nghị định số 04/2015/NĐ-CP được thực hiện nghiêm túc; hàng năm UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, sự nghiệp công lập tổ chức Hội nghị cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan đơn vị và UBND các xã, thị trấn; thực hiện tốt công khai, dân chủ trong công tác tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, đề bạt, bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ lãnh đạo, quản lý; công khai tài chính, hoạt động chi tiêu nội bộ, sử dụng tài sản công; quan tâm đến quyền lợi của cán bộ, công chức viên chức, như chế độ tiền lương, phụ cấp, nâng bậc lương... Cán bộ, công chức các cơ quan, đơn vị nâng cao ý thức tổ chức, kỷ luật; nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong việc giải quyết công việc, giữ gìn tác phong của người cán bộ, đảng viên, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Thực hiện quy chế dân chủ trong doanh nghiệp có nhiều chuyển biến tích cực; hầu hết các doanh nghiệp đều xây dựng quy chế làm việc, quy định quyền lợi và nghĩa vụ của người lao động; tổ chức hội nghị người lao động, đại hội công nhân, viên chức hàng năm; thực hiện nghiêm túc chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người lao động.

Việc thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở trên địa bàn huyện Si Ma Cai đã có tác động tích cực đối với việc phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội; xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư; xây dựng nông thôn mới; góp phần xây dựng, củng cố tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ngày càng vững mạnh, củng cố vững chắc hệ thống chính trị ở cơ sở, củng cố niềm tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng và quản lý điều hành của chính quyền.

Trong thời gian tới, huyện Si Ma Cai tiếp tục quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị, nhất là người đứng đầu, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động và các tầng lớp Nhân dân về dân chủ và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội rà soát, bổ sung chương trình, cụ thể hóa các nội dung gắn với việc thực hiện QCDC ở cơ sở; phát huy vai trò giám sát, phản biện của MTTQ và các đoàn thể chính trị -xã hội trong xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Phát huy vai trò của người đứng đầu cấp uỷ, lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trong thực hiện quy chế dân chủ; công khai, minh bạch trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành; đề cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên. Tăng cường đối thoại giữa người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền các cấp với Nhân dân; giải quyết những vấn đề phát sinh từ cơ sở. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy chế dân chủ ở các loại hình; biểu dương, khen thưởng kịp thời các gương điển hình tiên tiến, mô hình tốt về xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ sở để nhân rộng, tạo sức lan tỏa; không ngừng phát huy dân chủ, khơi dậy tiềm năng, sức mạnh của Nhân dân nhằm góp phần thúc đẩy các phong trào thi đua yêu nước, thực hiện thắng lợi mục tiêu nghị quyết đại hội đảng các cấp, nhiệm kỳ 2020 -2025.