Công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, nhà nước
Công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số thực hiện các chủ chương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước có vai trò quan trọng trong việc xây dựng, củng cố lòng tin của Nhân dân với Đảng và Nhà nước. Với đặc điểm của tỉnh có nhiều dân tộc cùng sinh sống; trong những năm qua Đảng bộ tỉnh Lào Cai luôn đặc biệt quan tâm lãnh đạo công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số, coi đó là nhiệm vụ thường xuyên, là trách nhiệm của cấp ủy, hệ thống chính trị và toàn xã hội; trong đó tập trung chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện tốt các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương và Tỉnh uỷ về công tác dân vận, công tác dân tộc, như: Nghị quyết số 25-NQ/TW về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; Chỉ thị số 49-CT/TW về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số"; Chỉ thị số 40-CT/TU ngày 28/3/2014 của Tỉnh ủy về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh”,... Chỉ đạo thực hiện tốt công tác dân vận chính quyền bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền các cấp; đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả việc tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, các kiến nghị, đề nghị chính đáng, hợp pháp của nhân dân, tạo sự chuyển biến về nhận thức, lề lối làm việc của cán bộ, công chức theo hướng gần dân, tôn trọng dân, lắng nghe ý kiến của dân, có trách nhiệm với dân, chống tiêu cực, quan liêu, nhũng nhiễu gây phiền hà đến nhân dân.
Nhằm nâng cao hiệu quả việc thực hiện quy chế dân chủ, phát huy vai trò, trách nhiệm của nhân dân trong việc tham gia giám sát việc thực hiện các chủ trương, chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Quyết định số 783-QĐ/TU, ngày 02/12/2013 của Tỉnh ủy về việc ban hành Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân trên địa bàn tỉnh Lào Cai; Hằng năm, các cấp ủy đảng, chính quyền, các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đều xây dựng kế hoạch và tổ chức hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp với nhân dân; Tại các hội nghị tiếp xúc, đối thoại đã kịp thời giải đáp các vướng mắc, những kiến nghị của nhân dân; Vì vậy, lòng tin của nhân dân đối với Đảng và các cấp chính quyền ngày càng được củng cố. Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội triển khai và thực hiện tốt Quyết định số 217 và Quyết định 218 của Bộ Chính trị về công tác giám sát, phản biện và vận động nhân dân tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền; Kết quả giám sát và phản biện xã hội đã kịp thời phát hiện những hạn chế, bổ sung, sửa đổi, những quy định không phù hợp, chấn chỉnh những việc làm, ý thức, tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ công chức… qua đó đã góp phần đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy đảng theo hướng ngày càng thiết thực, gắn bó mật thiết với nhân dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân.
Cùng với việc quán triệt, triển khai thực hiện tốt các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng về công tác vận động quần chúng (công tác dân vận); các cấp, các ngành đã tập trung hướng hoạt động về cơ sở, gắn bó với cơ sở, tăng cường nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đồng bào. Đặc biệt đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác dân vận, gắn tuyên truyền với vận động làm cho đồng bào dân tộc thiểu số hiểu đúng và tự giác thực hiện tốt chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước... Với phương châm "nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin", cùng với việc tuyên truyền, giải thích các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, trong những năm qua, các cấp, các ngành đã triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình dư án phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo của Trung ương, của tỉnh cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và được đông đảo đồng bào đồng thuận và tích cực tham gia, do đó đến nay diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số có nhiều đổi mới: 100% số xã có đường ô tô đến trung tâm xã với 142/143 xã có đường giải mặt kiên cố; 100% số xã, 91,4% thôn có điện lưới quốc gia; có 44/143 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Công tác xóa đói, giảm nghèo có sự chuyển biến rõ nét, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số giảm bình quân từ 3 đến 5%/năm; năm 2018, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh còn 16,25% (trong đó tỷ lệ số hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số chiếm 25,9%), ua đó đã góp phần củng cố niềm tin của đồng bào các dân tộc vào chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do chính quyền và Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể phát động, như: Cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư", ủng hộ quỹ "Vì người nghèo"... đã được đồng bào tích cực hưởng ứng tham gia. Từ năm 2016-2018 đã vận động ủng hộ quỹ vì người nghèo được 22.012.533.000đ đồng; hỗ trợ làm mới được 521 nhà “đại đoàn kết”, sửa chữa 466 nhà, trị giá 17.410.600.000đ; vận động ủng hộ quỹ cứu trợ được 14.933.570.418đ giúp đỡ đồng bào bị thiên tai; vận động nhân dân đóng góp 561.000 ngày công lao động, hiến trên 70 ha đất trong xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, trước thực trạng còn tồn tại một số tập quán lạc hậu trên địa bàn, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Kế hoạch 158-KH/TU, ngày 26/7/2018 về tuyên truyền, vận động nhân dân cải tạo tập quán lạc hậu trong việc cưới, việc tang, lễ hội và trong sinh hoạt đời sống trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2018 - 2020; Thông qua việc triển khai thực hiện đến nay việc cải tạo tập quán lạc hậu trong việc cưới, việc tang đạt được nhiều kết quả; số hộ gia đình tổ chức đám cưới ăn uống nhiều bữa, dài ngày, thách cưới cao đã giảm, thay vào đó lễ cưới được tổ chức lành mạnh, trang trọng, tiết kiệm; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đã giảm đáng kể. Tình trạng để người chết trong nhà quá 48 tiếng và thực hiện nghi lễ tốn kém đã giảm; không còn tình trạng không cho người chết vào áo quan. Việc vệ sinh môi trường nông thôn được cải thiện, tình trạng thả rông gia súc đã giảm đáng kể, góp phần tạo môi trường sống xanh, sạch, đẹp cho người đồng bào dân tộc. Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được triển khai sâu rộng, tác động tích cực đến đời sống của đồng bào; đến hết năm 2018, toàn tỉnh có 84% số thôn và 81% số hộ gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa.
Bên cạnh đó, các cấp ủy đảng tiếp tục chỉ đạo tăng cường củng cố xây dựng hệ thống chính trị ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; trong đó tập trung vào đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể; chú trọng tạo nguồn, xây dựng và quy hoạch, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ là người dân tộc thiểu số. Xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ người có uy tín, lực lượng cốt cán tôn giáo trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Thực hiện tốt công tác phối hợp giữa công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số với công tác đối ngoại nhân dân trong bảo vệ biên giới; đấu tranh chống âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch. Tổ chức các tổ, đội công tác, đội xây dựng tăng cường cơ sở về các xã đặc biệt khó khăn, khu vực biên giới để bám sát địa bàn, gần gũi với nhân dân, nắm tình hình, tuyên truyền vận động đồng bào thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; giúp nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, phòng chống và khắc phục hậu quả thiên tai; tham gia xây dựng củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở, vận động nhân dân tham gia đấu tranh phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, phòng chống di dịch cư tự do, truyền đạo trái pháp luật...
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được, công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số vẫn còn một số hạn chế, tồn tại đó là: Một số cấp ủy đảng, nhất là ở cơ sở chưa thực sự quan tâm lãnh đạo công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số; Đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận trong hệ thống chính trị tuy đã được quan tâm nhưng chất lượng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu; Một bộ phận cán bộ, đảng viên thiếu gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ, còn nặng về biện pháp hành chính, thiếu vận động, thuyết phục, giải thích, do đó hiệu quả vận động chưa cao; Nội dung, hình thức, phương pháp tuyên truyền, vận động nhân dân chưa phù hợp với trình độ nhận thức, đặc điểm tâm lý của từng dân tộc, từng địa phương...
Để thực hiện tốt công tác vận động đồng bào dân tộc thiểu số trong giai đoạn mới cần tập trung triển khai thực hiện tốt một số nội dung sau:
1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cả hệ thống chính trị đối với công tác dân vận ở vùng đồng bào DTTS. Tiếp tục quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết số 25-NQ/TW về “Tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; Chỉ thị số 49-CT/TW về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số”, gắn với đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
2. Mỗi cán bộ đảng viên cần nắm vững chủ trương và tổ chức tốt công tác tuyên truyền, vận động các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Thường xuyên sâu sát cơ sở, nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của nhân dân; quan tâm, chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào. Chú trọng đổi mới hình thức, phương pháp công tác vận động cho phù hợp với từng hoàn cảnh, điều kiện và từng dân tộc; Tổ chức thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước, đặc biệt là phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, phong trào thi đua “Dân vận khéo”; Tiếp tục thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở.
3. Xây dựng hệ thống chính trị ở vùng dân tộc thiểu số trong sạch, vững mạnh. Tiếp tục củng cố tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác dân vận của Đảng; Phát huy tốt vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số. Thực hiện thật tốt phong cách dân vận của Bác: “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân”.
Tác giả: Trung Tuyến