Nhằm thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 36-CT/TU, ngày 02/11/2005 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh Tổ quốc trong giai đoạn mới. Xác định được trách nhiệm và tầm quan trọng của tổ chức Đoàn trong việc tăng cường củng cố hệ thống tổ chức cơ sở đoàn; giáo dục, tuyên truyền nâng cao ý thức tự lực, tục cường trong đoàn viên, thanh niên; hướng dẫn đoàn viên, thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội gắn với nhiệm vụ bảo vệ an ninh Tổ quốc; từng bước đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng các nội dung hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh niên. Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Lào Cai đã cụ thể hóa việc thực hiện Chỉ thị thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi hàng năm. Bám sát các chương trình lớn của Trung ương đoàn, trong đó tập trung vào Phong trào 05 xung kích, 04 đồng hành, 03 phong trào phát huy thanh niên trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, 03 Chương trình đồng hành với thanh thiếu nhi trong học tập, nghiên cứu khoa học, làm chủ công nghệ trong các nhiệm kỳ của tổ chức Đoàn.

Đoàn các cấp đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục từ tỉnh đến cơ sở bằng nhiều hình thức đa dạng, sinh động đã kịp thời chuyển tải, thông tin đến cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên những chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; từ đó giúp đoàn viên, thanh niên nâng cao nhận thức, xác định vai trò trách nhiệm của mình trong tham gia phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương gắn với bảo vệ an ninh Tổ quốc trong giai đoạn mới. Kết quả, trong thời gian qua, các cấp bộ đoàn trên toàn tỉnh đã tổ chức 5.153 buổi tuyên truyền, tập huấn, hội thảo cho 212.500 lượt đoàn viên thanh niên; đăng tải 1.352 tin bài, bài viết tuyên truyền về mô hình, tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế tập thể; phát hành trên 11.000 tờ rơi, tài liệu.

Tích cực hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế: Đến nay, các cấp bộ Đoàn đã triển khai 38 chương trình dự án với tổng giá trị làm lợi lên tới 140,7 tỷ đồng thu hút hàng chục ngàn đoàn viên thanh niên tham gia. Điển hình như Dự án Làng thanh niên lập nghiệp biên giới Lùng Vai tại xã Lùng Vai, huyện Mường Khương với tổng mức đầu tư 55 tỷ đồng; Dự án Làng thanh niên lập nghiệp biên giới Trịnh Tường, huyện Bát Xát với tổng mức đầu tư 32,569 tỷ đồng. Dự án xây dựng 15 cầu nông thôn tại các huyện Văn Bàn, huyện Bảo Yên với tổng mức đầu tư 14,9 tỷ đồng. Những dự án trên khi đưa vào hoạt động đã góp phần phát huy vai trò của thanh niên trong thực hiện phong trào “Thanh niên xung kích sáng tạo lập thân lập nghiệp” khai thác có hiệu quả tiềm năng đất nông nghiệp, nhằm phát triển kinh tế hàng hóa với cơ cấu kinh tế hợp lý, phát triển kinh tế hộ bền vững, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; gắn phát triển kinh tế xã hội với đảm bảo an ninh quốc phòng khu vực biên giới; giải quyết việc làm góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên và nhân dân trong vùng dự án; xây dựng mô hình mẫu của Đoàn thanh niên tham gia chương trình xây dựng nông thôn mới.

Căn cứ Quyết định số 1510/QĐ-UBND ngày 04/5/2017 của UBND tỉnh Lào Cai về việc Phê duyệt Đề án “Thí điểm phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, gắn với xây dựng nông thôn mới các xã biên giới Việt - Trung trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2016 - 2020”, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn Lào Cai đã xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt dộng giúp đỡ 22 xã biên giới Việt - Trung tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2017 – 2022. Trong đó, các huyện, thị thành Đoàn và đoàn trực thuộc được phân công giúp đỡ 22 xã biên giới khó khăn trên địa bàn 04 huyện Bảo Thắng, Bát Xát, Mường Khương, Si Ma Cai. Kết quả, đến nay đã có tổng cộng trên 200 hoạt động giúp đỡ được tổ chức, huy động nguồn lực xã hội hóa ước tính 3,2 tỷ đồng, thu hút trên 9.000 ĐVTN tham gia, hưởng ứng. Chương trình đã thể hiện ý chí quyết tâm của các cấp bộ Đoàn trong việc giúp đỡ các xã biên giới đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững.

Bên cạnh đó, Các cấp bộ Đoàn tiếp tục duy trì 09 câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế cấp huyện, 85 câu lạc bộ thanh niên phát triển kinh tế cấp xã, 47 tổ hợp tác, 19 hợp tác xã thanh niên, 243 mô hình thanh niên phát triển kinh tế có thu nhập từ 50 triệu đồng trở lên. Duy trì hoạt động của 09 Đội thanh niên xung kích chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trên 09 huyện, thị, thành phố, qua đó đã tổ chức 846 đợt tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp cho 34.509 ĐVTN và nhân dân, góp phần đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu nông nghiệp tại địa phương. Các cấp bộ Đoàn đã tiến hành giúp đỡ 5.058 hộ nghèo, 3.180 hộ cận nghèo do thanh niên làm chủ về vốn, con giống, cây giống... tổng giá trị hơn 5,7 tỷ đồng; Các cấp bộ Đoàn thực hiện tốt công tác ủy thác với ngân hàng Chính sách xã hội. Đến nay, tổng dư nợ do Đoàn thanh niên quản lý là 685,967 tỷ đồng, với tổng số 16.381 hộ còn dư nợ, 549 tổ TK&VV. Trong đó, nợ quá hạn 493 triệu đồng chiếm 0,07% tổng dư nợ. Thông qua hoạt động ủy thác đã giúp đỡ cho nhân dân, hộ đoàn viên thanh niên giải quyết việc làm tại chỗ, học nghề, xuất khẩu lao động, phát triển kinh tế hộ gia đình và giảm nghèo bền vững tại địa phương.

Cùng với việc hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế, công tác hướng nghiệp, giới thiệu việc làm cho 150.300 ĐVTN được tư vấn hướng nghiệp, 40.064 ĐVTN được giới thiệu việc làm.

Phong trào “Sáng tạo trẻ” được triển khai rộng khắp trong các cấp bộ Đoàn. Trong 15 năm qua, Tỉnh Lào Cai có 07 ĐVTN được công nhận người thợ trẻ giỏi toàn quốc, 14 ĐVTN nhận giải thưởng Lương Định Của; 01 đoàn viên nhận giải thưởng công chức, viên chức trẻ giỏi toàn quốc; 01 đoàn viên được nhận giải thưởng 10 gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu toàn quốc. Bên cạnh đó, với phương châm “Mỗi ĐVTN là một ý tưởng sáng tạo, mỗi chi đoàn là một hộp thư ý kiến, mỗi cơ sở đoàn là một vườn ươm sáng tạo”, tuổi trẻ Lào Cai đã đăng ký thực hiện 197 đề tài nghiên cứu khoa học, dự án làm lợi cho Nhà nước hàng chục tỷ đồng. Trong đó có nhiều ý tưởng sáng tạo, đề tài, chuyên đề, công trình thanh niên được Hội đồng khoa học của tỉnh, hội đồng khoa học cấp ngành, đơn vị đánh giá cao.

Xung kích giữ gìn an ninh, trật tự trên địa bàn nông thôn, đô thị: Các huyện, thị, thành đoàn tiếp tục duy trì hiệu qủa 164 đội thanh niên xung kích giữ gìn an ninh trật tự với 3.600 thành viên; hỗ trợ, cảm hoá, giúp đỡ 1.002 thanh thiếu niên yếu thế hòa nhập với cộng đồng. Tổ chức phối hợp tuần tra định kỳ giữa 11 Đoàn xã với 11 chi đoàn đồn biên phòng trên tuyến biên giới Việt – Trung. Tổ chức thành công gần 7.000 hoạt động giao lưu VHVN – TDTT giữa các chi đoàn thôn, bản với các chi đoàn trong khối LLVT... thu hút trên 280.000 lượt ĐVTN và nhân dân tham gia. Các hoạt được động tổ chức thường xuyên, định kỹ góp phần tăng tình đoàn kết quân dân, đảm bảo an ninh, trật tự, nâng cao chất lượng đời sống văn hóa, tinh thần của thanh niên. Các huyện, thị, thành đoàn đã chủ động tham mưa với cấp ủy, chính quyền, phối hợp có hiệu quả với BCH quân sự các cấp tổ chức được 108 buổi tuyên truyền về Luật nghĩa vụ quân sự tại 9/9 huyện, thị, thành phố cho trên 13.505 lượt thanh niên; tuyên dương, động viên và tặng 6.000 xuất quà cho thanh niên lên đường nhập ngũ đảm bảo đạt 100% chỉ tiêu giao hàng năm.

Duy trì thường xuyên hoạt động của các đội thanh niên xung kích, đội thanh niên cờ đỏ trên 78 cổng trường an toàn giao thông với 1.560 thành viên, 06 điểm giao cắt đường sắt với đường bộ, các nút giao thông thường xuyên xảy ra ùn tắc; tại những nơi giao cắt với đường sắt không có rào chắn, tổ chức các “Vọng gác thanh niên” cảnh báo tàu chạy; triển khai mô hình “Tắt máy chờ tàu”. Duy trì hiệu quả 20 câu lạc bộ “Tuổi trẻ với pháp luật”, “Tuổi trẻ với phòng chống ma túy, mại dâm, HIV/AIDS” với 201 thành viên; tổ chức cho đoàn viên thanh niên đăng ký tham gia phong trào“3 không” (không thử, không giữ, không dùng ma túy). Qua đó, góp phần kiềm chế tai nạn giao thông, ùn tắc giao thông và thực hiện thắng lợi chủ đề năm An toàn giao thông, đẩy mạnh vai trò xung kích của thanh niên trong công tác tham gia giữ gìn trật tự an toàn giao thông khu vực đô thị.

Xây dựng, củng cố hệ thống chính trị các cấp, xây dựng chính quyền cơ sở vững mạnh: Xác định công tác xây dựng Đoàn là đặc biệt quan trọng, Ban Chấp hành Tỉnh đoàn đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/ĐTN, ngày 22/5/2013 về “Nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp”. Đến nay, đã có 26.643 đoàn viên ưu tú được giới thiệu cho đảng xem xét kết nạp, trong đó 15.771 đồng chí vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng. Công tác Đoàn viên được quan tâm từ việc triển khai chương trình rèn luyện đoàn viên đến việc đánh giá chất lượng, đảm bảo đúng quy trình kết nạp. Trong 15 năm qua, toàn tỉnh đã kết nạp mới hơn 525.514 đoàn viên, hiện nay tổng số đoàn viên trong toàn tỉnh lên 50.393 ĐVTN. Chất lượng đoàn viên không ngừng được nâng lên. Năm 2005, tỷ lệ đoàn viên xếp loại xuất sắc, khá đạt 90,12%, thì đến nay đạt 98,7%. Công tác xây dựng củng cố tổ chức cơ sở Đoàn được các cấp bộ Đoàn tập trung chỉ đạo với nhiều biện pháp và mô hình có hiệu quả. Thông qua mô hình đưa đoàn viên khối các cơ quan về sinh hoạt đoàn nơi cư trú và triển khai bộ tiêu chí đánh giá năng lực tổ chức, hoạt động Đoàn thanh niên cấp tỉnh, cấp huyện hàng năm, chất lượng sinh hoạt, hoạt động của chi đoàn, Đoàn cơ sở được nâng cao. Năm 2008, toàn tỉnh có 465 cơ sở đoàn trong đó 97 % xếp loại từ khá trở lên, đến hết năm 2019 có 488 cơ sở Đoàn trong đó có 99,8 % xếp loại từ khá trở lên.

Công tác quy hoạch, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng cán bộ Đoàn có nhiều chuyển biến quan trọng. Đến nay, 100% cán bộ Đoàn chuyên trách cấp tỉnh, cấp huyện có trình độ cao đẳng, đại học; 100% cán bộ cấp xã đạt chuẩn trình độ theo quy định (tăng 34% so với năm 2005). Do làm tốt công tác quy hoạch, bồi dưỡng cán bộ nên trong 15 năm qua đã có 40 cán bộ cấp tỉnh, 145 cán bộ cấp huyện, 350 cán bộ cấp xã được luân chuyển công tác.

Sau 15 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 36-CT/TU, ngày 02/11/2005 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên tham gia phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ an ninh Tổ quốc trong giai đoạn mới, công tác thanh niên trên địa bàn tỉnh có nhiều chuyển biến mạnh mẽ. Việc xã hội hóa công tác thanh niên được đẩy mạnh, đã tạo ra những bước phát triển mới và toàn diện. Các cấp bộ đoàn đã chủ động trong việc tham mưu, đồng thời tích cực đổi mới nội dung và phương thức hoạt động; nâng cao tính hiệu quả trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh niên; tổ chức nhiều phong trào hành động cách mạng thiết thực, chú trọng củng cố, xây dựng tổ chức Đoàn, Hội vững mạnh, mở rộng mặt trận đoàn kết tập hợp thanh niên; vận động thanh niên tham gia tích cực và hiệu quả vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đặc biệt trong phong trào xây dựng nông thôn mới và văn minh đô thị. Các cấp ủy Đảng đã lãnh đạo hệ thống chính trị thực hiện tốt hơn công tác thanh niên và chăm lo xây dựng Đoàn, tạo điều kiện, cơ hội cho thanh niên rèn luyện cống hiến và trưởng thành.